Opname accommodatie

Dwangmedicatie

Opname accommodatie

KC23-039 26 oktober 2023

Uitspraak onafhankelijke klachtencommissie Wvggz Gelderland Midden en Zuid

 

 

Inzake : [klager]
Instelling : Pro Persona
Klachtnummer : KC23-039
Datum ontvangst klacht : 16 oktober 2023
Schorsingsverzoek : n.v.t.
Datum hoorzitting : 23 oktober 2023
Datum beschikking : 26 oktober 2023

 

 

 

Aanwezig bij de hoorzitting

[XX] (klager)

[XX] (PVP)

[XX] (ouders)

 

[XX] (verweerder A/klinisch psycholoog)

[XX] (verweerder B/klinisch psycholoog)

[XX] (verweerder C/arts)

Een begeleider van de afdeling en een zorgbeveiliger

 

 

[XX] (voorzitter/jurist)

[XX] (psychiater)

[XX] (verpleegkundige)

 

[XX] (ambtelijk secretaris Wvggz klachtencommissie)

 

 

Ingediende klacht

  1. Opname
  2. Depotmedicatie

 

 

Bevoegdheid klachtencommissie

Klager heeft klachten ingediend over een situatie als bedoeld in artikel 10:3 Wet verplichte geestelijke gezondheidszorg (hierna: Wvggz). De klachtencommissie is op grond van artikel 10:1 lid 2 Wvggz bevoegd om uitspraak over deze klachten te doen.

Klager heeft de klachtencommissie verzocht om een schadevergoeding toe te wijzen.

 

 

Procesverloop

De klachtencommissie heeft op 16 oktober 2023 een klachtenformulier ontvangen inzake verplichte zorg. Diezelfde dag zijn partijen geïnformeerd over de behandeling van de klachten en uitgenodigd voor een hoorzitting.

De klachtencommissie heeft op 19 oktober 2023 het verweer ontvangen en dezelfde dag doorgestuurd naar partijen.

 

De digitale hoorzitting heeft plaatsgevonden op 23 oktober 2023. Partijen hebben tijdens de zitting hun standpunt toegelicht. Aan het einde van de hoorzitting heeft de voorzitter medegedeeld dat de gemotiveerde uitspraak uiterlijk op 30 oktober 2023 per mail aan partijen zal worden gezonden.       

 

De klachtencommissie heeft met toestemming van klager inzage gehad in de volgende stukken:

-           Ingediende klacht;

-           Verweerschrift;

-           Aanvraag voorbereiding zorgmachtiging d.d. 17-05-2023;

-           Brief OM betreffende het indienen van een verzoekschrift ZM d.d. 05-07-2023;

-           Beschikking zorgmachtiging d.d. 01-06-2023;

-           Medische verklaring t.b.v. voorbereiding opheffing zorgmachtiging d.d. 04-07-2023;

-           Zorgmachtiging, d.d. 28-07-2023;

-           Bevindingen GD, zonder datum;

-           Beslissing verlenen verplichte zorg d.d. 05-10-2023;

-           Zorgkaart d.d. 22-06-2023;

-           Zorgplan/behandelplan d.d. 14-06-2023;

-           Eigen plan van aanpak d.d. 28-06-2023;

-           Behandelplan rehabilitatie en evaluatie behandelplan d.d. 30-06-2023;

-           Informatiebrief verplichte zorg d.d. 24-08-2023;

-           Decursus en rapportage verpleegkundige periode 29-06-2023 t/m 19-10-2023.

 

 

Feiten

Klager is een [leeftijd] man bekend met neurobiologische ontwikkelingsstoornissen en een schizofreniespectrumstoornis en andere psychische stoornissen. Tevens is sprake van een verslaving aan Cannabis.

De klachtencommissie heeft geen reden hieraan te twijfelen.

 

Klager is in 2022 opgenomen met een paranoïd psychotisch toestandsbeeld met vergiftigingswanen.

 

In de periode waarop de klacht betrekking heeft, ontving klager verplichte zorg op grond van een zorgmachtiging ingaande op 28 juli 2023 en eindigend op 28 juli 2024. Opname en medicatie zijn onderdeel van de toegestane verplichte zorg.

 

 

Verslag van de hoorzitting

De voorzitter opent de vergadering en alle partijen stellen zich voor. De voorzitter deelt mede dat alleen de klachten over opname en verplichte medicatie onder de klachtgronden van de Wvggz vallen en behandeld kunnen worden door de klachtencommissie. De overige klachten vallen onder een andere wet en kunnen door de zorginstelling zelf behandeld worden. De PVP kan klager hierbij ondersteunen.  

 

Standpunt van klager

Klager is het niet eens met de vastgestelde diagnose van een paranoïde psychotisch toestandsbeeld met achtervolgingswanen. Klager vindt dat er dingen beweerd worden zonder dat deze onderzocht zijn. De diagnose is slechts gebaseerd op aannames en suggesties. Zo zou klager last hebben van grootheidswaanzin en ook de benoemde vergiftigingswanen vindt hij te kort door de bocht. Klager ervaart het Fact team als corrupt. Er wordt bijvoorbeeld beweerd dat klager overlast bezorgt in zijn woonomgeving terwijl klager overdag en ‘s avonds rustig is. Hij verzorgt zijn woning goed. Juist de buren veroorzaken overlast, vertelt klager. Ze maken veel lawaai waar klager last van heeft. Alles wordt omgekeerd en op zijn bordje geschoven, aldus klager. Zonder verhoor, waarheidsvinding of verweer maakt de politie zijn voordeur kapot en komen binnen zonder toestemming. Als klager de politie belt voor een melding van overlast, vindt hij geen gehoor. Klager derft woongenot door de buren maar toch wordt hij zelf opgenomen.

 

Klager herkent de diagnose autisme en Gilles de la Tourette. Dit is onderzocht en hij heeft daar gesprekstherapie voor gehad. Ook is hij bekend met chronische stress en is daarvoor behandeld. Klager is van mening dat autisme verward wordt met psychotisch gedrag. Klager zou geen ziekte inzicht hebben terwijl hij zelf hulp heeft gezocht en zich heeft laten behandelen. Hij heeft geen vertrouwen in de behandelaren van Pro Persona.

 

Klager ontkent dat hij buren beschuldigd heeft van betrokkenheid bij een kinderporno netwerk. Wel heeft hij aangifte gedaan van pedofilie maar de politie neemt die aangifte niet in, aldus klager. Er is sprake van huisvredebreuk en het feit dat de politie ongevraagd zijn woning kan binnenkomen veroorzaakt angstgevoelens bij klager.

Klager heeft veel last ervaren van alles wat hem is overkomen en verzoekt daarom om een schadevergoeding. Hij benoemt ook dat de gemeente veel spullen van klager heeft verwijderd uit zijn woning. Dit is door bemoeizorg erkend en er is een schadevergoeding toegekend van € 2.500 terwijl de schade wel €10.000 bedraagt, aldus klager. Er was sprake van een dreigende huisuitzetting maar de woningbouwvereniging heeft aangeboden een andere woning voor klager te zoeken.

Op een vraag van de voorzitter zegt klager dat hij denkt aan een bedrag van €100.000 euro als schadevergoeding. Er is hem veel leed veroorzaakt. Hij is geboeid, gefouilleerd, er is een verkeerde diagnose gesteld en er is sprake van laster en smaad in zijn medisch dossier die gezorgd hebben voor het afgeven van een zorgmachtiging en voor de opnames.

 

De PVP vat samen dat klager zich, behalve ten aanzien van autisme en Gilles de la Tourette, niet herkent in de diagnose. Als hij ondersteuning nodig heeft zoekt hij zelf hulp. Er speelt veel in de woonomgeving van klager. PVP is benieuwd hoe het met klager gaat nu hij in een andere omgeving verblijft.

 

De vader van klager vult aan dat behandelaren niet op medewerking van zijn zoon kunnen rekenen zolang hij van mening is dat hij onterecht is opgenomen.  

 

Standpunt verweerder

Verweerder A sluit zich aan bij hetgeen haar collega heeft beschreven in het verweerschrift. De opname was noodzakelijk. Er zijn talloze pogingen gedaan om in contact te komen en te blijven met klager. Er was een periode waarin sprake was van een goede samenwerking en klager huisbezoeken toeliet. Het leed van klager over de situatie met zijn buren kon besproken worden ondanks het feit dat verweerders anders naar de oorzaak daarvan keken. Na de laatste opname kwamen er weer overlastmeldingen binnen vanuit de woningbouwvereniging en politie, aldus verweerder A. Het lukte niet om in contact te komen met klager terwijl de meldingen aanhielden. Uiteindelijk heeft dit geleid tot een hernieuwde opname. Klager is bij opname opnieuw beoordeeld en er werd een psychotisch toestandsbeeld vastgesteld.

Klager gebruikte lorazepam en medicinale cannabis. Anti psychotica wilde hij niet. Aanvankelijk was klager bereid om orale anti psychotica in te nemen maar niet bereid tot de bijbehorende controles om het beeld te kunnen volgen. Na de vorige opname is klager met ontslag gegaan zonder anti psychotica. Verweerder benoemt dat zij begrip heeft voor het lijden van klager als gevolg van de opname. Een opname is voor niemand prettig en zeker niet voor klager. De beperking van vrijheden wordt door hem als traumatisch ervaren. Ook de politie die ineens voor zijn deur staat terwijl klager niet begrijpt wat de aanleiding hiervoor was. Verweerder hoopt dat de opname van korte duur kan zijn en wil graag kijken naar een passend depot voor de ambulante setting.  

 

De commissie vraagt klager waarom het in zijn optiek mis ging in de ambulante setting na de laatste opname. Klager licht toe dat hij vond dat het allemaal onrechtmatig was. Er is geen onderzoek gedaan en de behandeling is daarom niet gebaseerd op feiten. Daarom wilde hij weinig contact met de ambulante begeleiding. Hij heeft de afspraken netjes afgezegd en is op vakantie gegaan, aldus klager. Het feit dat er zelfs op televisie een opsporingsmelding is geweest vindt klager erg ver gaan.

 

Als klager last heeft van chronische stress is hij snel overprikkeld en wordt vooral ‘s nachts gefrustreerd, vertelt hij. Hij raakt dan geïrriteerd door geluiden. Klager heeft in de therapie geleerd om een prikkelarme omgeving te creëren, erover te praten en heeft een klankbord georganiseerd. Als er gezamenlijk besluiten worden gemaakt ervaart klager minder stress. Op een vraag van de commissie of contact met het ambulante team daarbij belangrijk is herhaalt klager dat er geen vertrouwen is omdat de feiten ontbreken.

 

Klager heeft op advies een periode medicinale cannabis gebruikt tegen autisme en Gilles de la Tourette. Momenteel slikt hij diazepam en temazepam. Beide medicijnen heeft hij nodig tegen de stress. Klager gebruikt momenteel geen cannabis en geen anti psychotica. Hij heeft deze klacht ingediend omdat er wel anti psychotische medicatie is aangezegd.  

PVP vult aan dat klager bekend is met de werking van anti psychotica. Hij heeft een hekel aan de injecties en krijgt o.a. last van bijwerkingen als misselijkheid, slappe benen en gewichtstoename.  

Verweerder A licht toe dat geprobeerd is om klager orale medicatie te laten innemen, in de vorm van Olanzapine. Klager weigert echter controles die nodig zijn om de werking van de medicatie te toetsen om te zien of de medicatie voldoet en of de dosering adequaat is. Bij opname is klager steeds niet in de samenwerking waardoor overwogen wordt om over te stappen naar intramusculair depot. Ook nu wordt weer gekeken of orale medicatie mogelijk is of depot toch een betere optie is en welke dat dan moet zijn.  

Verweerder B vult aan dat er sprake is van een derde opname in een korte periode. Bij de eerste opname is antipsychotica toegepast en bij de tweede opname is onderzocht of dat nog proportioneel was. Er was een gedeeltelijk herstel zichtbaar onder invloed van medicinale cannabis. Bij de huidige opname is sprake van een toegenomen klachtenbeeld en is besloten om over te gaan op Xeplion depot.

 

Verweerder B beschrijft dat er momenteel sprake is van een redelijk rustig beeld maar waarbij klager geagiteerd kan raken als hij aangesproken wordt op verantwoordelijkheden. Het toestandsbeeld verandert echter niet. Klager blijft verhalen over een netwerk van pedofilie in de buurt waarbij geprobeerd wordt hem te betrekken, over buren die gassen zijn huis in brengen en het feit dat hij lastig gevallen wordt omdat hij activist was binnen de milieubeweging. Klager werd bij eerdere opnames soms achterdochtig door dingen die hij ervaart of ruikt. Verweerder weet niet of dit nu ook speelt. Door de opname is er nu sprake van aanzienlijk minder ernstig nadeel.

 

Klager benadrukt dat er eerst bewezen moet zijn of er inderdaad sprake is van een psychose. PVP vraagt hoe de diagnose tot stand is gekomen.

Verweerder A antwoordt dat de diagnose gebaseerd is op anamnese vanuit gesprekken met klager en op basis van observaties tijdens de opnames.

 

In de slotronde vraagt de voorzitter aan de ouders van klager hoe zij tegen de situatie aankijken. Moeder benoemt dat zij zich ernstig zorgen maakt over de thuissituatie van klager omdat buren hebben aangegeven voornemens te zijn om klager iets aan te doen. Zij is daarom blij dat klager momenteel opgenomen is.

Vader geeft aan dat zijn zoon graag een second opinion wil. Er is nu geen vertrouwen en daardoor komt hij niet tot iets positiefs, aldus vader. Hij hoopt dat gekeken kan worden hoe het vertrouwen hersteld kan worden. Klager heeft vissen thuis en het zou fijn zijn als hij de gelegenheid krijgt om zijn huis kort te bezoeken zodat hij met een gerust hart weer in de kliniek kan verblijven. Het is belangrijk dat klager het gevoel krijgt dat er meegewerkt wordt in plaats van tegengewerkt.  

 

 

BEVINDINGEN VAN DE COMMISSIE

 

Ontvankelijkheid klacht en bevoegdheid commissie

 

Op grond van artikel 10.3 van de Wvggz kan een klacht worden ingediend bij de klachtencommissie over de nakoming van een verplichting of een beslissing op grond van de in dat artikel opgenomen bepalingen. De klachten zien op de uitvoering van de verplichte zorg en zijn gericht tegen de verplichte medicatie en opname zoals bedoeld in artikel 8:9 Wvggz en zijn ontvankelijk.

 

Gronden en overwegingen

 

Gelet op de ingebrachte stukken, de inhoud van de dossierstukken en het verhandelde ter zitting komt de klachtcommissie tot de volgende overwegingen.

Artikel 8:9 Wvggz bepaalt dat de zorgverantwoordelijke ter uitvoering van de (voortgezette) crisismaatregel en ter uitvoering van de zorgmachtiging een beslissing tot het verlenen van verplichte zorg niet neemt, dan nadat hij:

  1. zich op de hoogte heeft gesteld van de actuele gezondheidstoestand van betrokkene,
  2. met betrokkene over de voorgenomen beslissing overleg heeft gevoerd, en
  3. voor zover hij geen psychiater is, hierover overeenstemming heeft bereikt met de geneesheer-directeur.

 

Allereerst en meer in het algemeen overweegt de commissie dat verplichte zorg bij psychiatrische patiënten een ernstige inbreuk is op hun persoonlijke levenssfeer en/of lichamelijke integriteit. Deze inbreuk dient dan ook met de nodige waarborgen omkleed te zijn. Daarom worden er zowel op juridisch als op medisch gebied eisen gesteld aan het mogen toepassen van verplichte zorg. Op juridisch gebied moet verplichte zorg voldoen aan de gronden van de Wvggz en aan vormvoorschriften zoals vastlegging van het zorgplan en het uitreiken van een voldoende gemotiveerde schriftelijke kennisgeving van de verplichte zorg.

Klager is een [leeftijd] man. Klager klaagt over de verplichte medicatie van antipsychotica in de vorm van een depot. Klager geeft aan dat hij bijwerkingen ervaart zoals gewichtstoename en zich ‘vaag voelen’. Hij nam eerder oraal Olanzapine, vandaar dat hij de bijwerkingen kent. Klager klaagt over zijn opname bij Pro Persona. Deze opname zorgt voor stress bij klager. Klager vindt het ambulante team corrupt. Zij doen niet aan waarheidsvinding en daarom is hij zwaar beschadigd geraakt. Hij wil hiervoor een hoge schadevergoeding ontvangen.

Klager vindt niet dat er sprake is van een psychose, of van hallucinaties of waanideeën over zijn buren en ziet dus ook geen noodzaak voor behandeling.

 

Verweerder geeft aan dat klager meerdere malen is opgenomen wegens overlastgevend gedrag in de thuissituatie. Tijdens de opname werd een paranoïde psychotisch toestandsbeeld met o.a. achtervolgings-, grootheids- en vergiftigingswanen en smaak-, tast- en reukhallucinaties gezien.

 

 

Beoordeling van de commissie:

 

Uit de overlegde stukken is volgens de commissie gebleken dat klager lijdt aan een psychische stoornis. De commissie heeft geen reden te twijfelen aan deze op medisch deskundig psychiatrisch onderzoek gebaseerde diagnose. Er is sprake van onvoldoende ziekte-inzicht en -besef waardoor klager niet gemotiveerd is om antipsychotica in te nemen. Dit houdt een groot risico in op maatschappelijke teloorgang, risico op lichamelijk letsel voor anderen als ook voor klager zelf en het risico dat hij door zijn gedrag agressie over zichzelf afroept, wanneer klager zonder antipsychotica met ontslag zou gaan. Ter afwending van dit ernstig nadeel is anti psychotica middels depot noodzakelijk.

 

De commissie is verder van oordeel dat de behandelaren in redelijkheid hebben kunnen beslissen dat het ernstig nadeel niet zonder een behandeling door opname en met medicatie kan worden afgewend en dat deze vormen van verplichte zorg evenredig en naar verwachting effectief zijn. Het valt niet te verwachten dat een andere, minder ingrijpende, behandeling het ernstige nadeel kan wegnemen. Concluderend is de commissie van oordeel dat met opname en met het toedienen van depotmedicatie is voldaan aan de eisen van proportionaliteit, subsidiariteit en doelmatigheid. Er zijn geen minder bezwarende alternatieven die hetzelfde beoogde effect hebben.

 

Dit maakt dat de klacht jegens de opname bij Pro Persona en verplichte medicatie (depot) ongegrond verklaard worden.

 

 

Uitspraak

De klachtencommissie verklaart de klacht gericht tegen de opname ongegrond.

De klachtencommissie verklaart de klacht gericht tegen de verplichte medicatie ongegrond.

 

 

Schadevergoeding

Nu beide klachten ongegrond verklaard zijn is schadevergoeding niet meer aan de orde.

 

 

Beroep

Klager, vertegenwoordiger of de zorgaanbieder kan door middel van een schriftelijk en gemotiveerd verzoekschrift bij de Rechtbank Gelderland beroep instellen tegen onderhavige uitspraak van de klachtencommissie. De termijn voor het indienen van een verzoekschrift bedraagt zes weken na de dag waarop de beslissing van de klachtencommissie aan de betrokkene is meegedeeld.

 

 

Aldus besloten,

namens de Wvggz klachtencommissie,

i/o

 

[voorzitter]

Voorzitter Wvggz klachtencommissie

Datum: 26 oktober 2023

Aantal bladzijden: 7